► Choroba bakteryjna, którą wywołuje prątek, Mycobacterium avium, wywołuje chorobę u wszystkich gatunków ptaków. Wrażliwość na chorobę wzrasta z wiekiem. W stadzie choroba ciągnie się tak długo, jak długo zakażone jest otoczenie. Prątki mogą przeżyć w ziemi klika a nawet kilkanaście miesięcy. Najczęściej gruźlica występuje u niedożywionych ptaków, trzymanych w brudnych, ciemnych i małych pomieszczeniach. Chorobie sprzyja również chów wsobny i przetrenowanie ptaków, oraz niedobry witaminowe.
Przebieg choroby jest przewlekły. Źródłem infekcji są chore ptaki, zakażone pomieszczenia, poidła, karmniki, kał.
Zakażenie następuje poprzez przewód pokarmowy, również przez układ oddechowy, uszkodzoną skórę, lub spojówki oka.
Objawy:
Okres inkubacji wynosi od 3 tygodni do 4 miesięcy.
Często jej objawy są długo niezauważalne.
Przed wyraźnymi objawami chorobowymi ptak chudnie przy zachowanym apetycie.
U schwytanego ptaka wyraźnie wyczuwa się kości mostka.
Upierzenie traci połysk, pióra suche i łamliwe. Dziób się wydłuża i ptak staje się płochliwy.
W okresie godowym brak zainteresowania przeciwna płcią.
Po 2-3 tygodniach dołącza się biegunka. Kał jest wodnisty, cuchnący, bezbarwny z domieszką śluzu, z niestrawionymi częściami pokarmu.
Następnie może pojawić się kulawizna, obrzęk stawów, kości długich, zgrubienia kości i trudności w locie.
W postaci skórnej występują twarde guzy w okolicy dzioba lub oka, najczęściej na górnej powiece.
Pod koniec choroby ptak więcej pije i pada z wycieńczenia lub nagle z powodu pęknięcia narządów miąższowych.
W układzie pokarmowym w szpiku kostnym i innych narządach, wytwarzają się guzy gruźlicze różnej wielkości i kształtu.
Profilaktyka i leczenie.
Wykonać badania bakteriologiczne. Rygorystyczna odkażanie pomieszczeń hodowlanych, oraz sprzętu.
Stosowanie mat odkażających. Zwłoki ptaków oraz odchody należy spalić.
Leczenie i dawkowanie uzgodnić z prowadzącym lekarzem weterynarii.