Alex – papuga, która udowodniła swoją inteligencję

► Alex, samiec papugi żako, zdechł w wieku 31 lat. Był przedmiotem badań nad inteligencją tych papug.  Żył od 1976 do 6 września 2007, umarł nagle z nieznanych powodów, śmierć ulubieńca była wielkim zaskoczeniem dla właścicielki ptaka.  Amerykańska psycholog, Irene Pepperberg, przeprowadzała eksperyment naukowy na swoim ulubieńcu początkowo na Uniwersytecie Arizona, później kontynuowanym na Uniwersytecie Harvarda. Pepperberg kupiła Alexa w zwykłym sklepie zoologicznym w Chicago, gdy miał 12-13 miesięcy.
Źródła donoszą, że umiał nazwać po angielsku 50 różnych obiektów, siedem kolorów, pięć kształtów i umiał liczyć do sześciu. Papuga posiadała zasób około 150 słów zdając sobie sprawę z tego, co znaczą, a także umiejętnie je wykorzystywała.  Według właściciela i trenera Alexa, doktor Irene Pepperberg, ptak potrafił przełożyć to, co postrzegał na formę zrozumiałą dla ludzi za pomocą słownictwa, które zapamiętał. Potrafił wyrażać preferencje skrzecząc po angielsku „Chcę to a to” lub „Chcę iść tam a tam”. Twierdził też, że zrozumiał pojęcia kategorii, różnic w wielkości i nieobecności.
Zaskakującym dla naukowców było dziecięce zachowanie papugi. Gdy był zmęczony kolejnymi testami, mówił chrypiał „Idę już sobie”. A jeśli to nie skutkowało, powtarzał złe odpowiedzi na pytania, na które wcześniej odpowiadał poprawnie, niczym małe dziecko. Badanie nad ta papuga obaliły przekonanie, że papugi są zdolne jedynie do bezmyślnego powtarzania dźwięków, jednak przeciwnicy tej opinii uważają, że efekty są skutkiem metody marchewki i kija. Prawdziwe imię Alexa to Avian Learning EXperiment (w wolnym tłumaczeniu: Ptasi Eksperyment dotyczący Uczenia się – J.S.). Jego właścicielka widziała go żywego po raz ostatni, gdy mówiła mu dobranoc.
- Bądź grzeczny, kocham cię. Do zobaczenia jutro – powiedziała, gdy wskakiwał do klatki.
- Do jutra – odparł Alex.
Irene Pepperberg jest wykładowczynią na uniwersytetach Brandeis i Harvarda. Zajmuje się badaniem umysłowych możliwości zwierząt, zwłaszcza ptaków. Aktywnie działa na rzecz ochrony środowiska naturalnego