fot. A. Janik
► Zioła wpływają stymulująco na funkcje odpornościowe organizmu ptaka, mogą stanowić ważną broń w walce z infekcjami bakteryjnymi i wirusowymi, oraz grzybiczymi. Mogą być skutecznym środkiem wspomagającym terapię w osłabionej odporności organizmu, jak również uzupełnieniem i urozmaiceniem diety.
Ptaki w klatkach mają bardzo ograniczony wybór żywności i są uzależnione całkowicie od tego co zaoferujemy naszym pupilom. W naturalnym środowisku, ptaki mają okazję jeść wszystko zgodnie z ich zapotrzebowaniami. Jest powszechnie wiadomo, że wiele roślin posiadają właściwości lecznicze, z których korzystają nie tylko ludzie, ale również i zwierzęta.
Każdy hodowca oczekuje znakomitych osiągów z ptaków, może to jednak spowodować wyczerpania fizyczne i stres, który może prowadzić do choroby lub innych problemów zdrowotnych. Niektóre zioła dostarczają niezbędne naturalne witaminy, pierwiastki, enzymy i minerały, które pomagają prawidłowo funkcjonować organizmowi.
Poniżej chcieliśmy przedstawić kilka ziół, na które warto zwrócić uwagę, przy planowaniu diety dla ptaka, a które wykorzystujemy w swoich hodowlach.
Chciałabym zaznaczyć, że wprowadzając do diety ptaka nowe pokarmy należy zachować się jak z małym dzieckiem, czyli na początek ostrożnie. Nagła drastyczna zmiana diety dla wrażliwszego organizmu, może podobnie jak u ludzi wywołać pewne nieprawidłowe objawy ze strony układu pokarmowego. Swoje suche zioła podaję jako wieloskładnikowe mieszanki, która składa się z kilkunastu ziół, oraz suszu żurawiny i jarzębiny.
Natomiast zioła z których przygotowujemy napar do picia dla ptaków w celach typowo leczniczych jak np. rumianek – podajemy w poidełku i nie mieszamy naparu z innymi ziołami. Ponieważ leczniczo chcemy uzyskać pewien efekt, którymi właściwościami wyróżnia się dane zioło.
Zioła w formie suszu przechowujemy w suchym i chłodnym miejscu, w ciemnych szczelnych pojemnikach, nasiona ziół jeśli takie nazbieramy natomiast w papierowych torbach.
Nie przechowujemy suszu w woreczkach foliowych, ponieważ tworzywo sztuczne wchłania olejki eteryczne. Rośliny niedokładnie wysuszone i szczelnie zamknięte mogą pleśnieć a przechowywane w zbyt wysokiej wilgotności mogą rozwijać się w nich różne szkodniki.
Natomiast świeże nazbierane rośliny można zamrozić i tu swobodnie możemy to uczynić z młodymi liśćmi mniszka lekarskiego, pokrzywą i innymi zielonkami, które nazbieramy wiosną i latem i chcemy zachować ich walory na zimowe dni. Ptakom, podawać po rozmrożeniu.
Spirulina
fot. A. Janik
Arrhrospina platensis
To wodorosty słodkowodne. Spirulina to naturalne bogate źródło białka, witamin i minerałów, a także nienasyconych kwasów tłuszczowych, szczególnie bogata w cenne, niezbędne do życia aminokwasy (składniki białka). Za główne źródło białka czy też aminokwasów uchodzą mięso, ryby, drób i produkty mleczne. Spirulina przewyższa je niemal trzykrotnie pod względem zawartości tych substancji, ponieważ składa się aż w 65% z białka. Witaminy zawarte w Spirulinie to: B12, B1, B2, niacyna, kwas foliowy, kwas pantotenowy, biotyna, witamina E, witamina C. Swoją intensywną, niebiesko – zieloną barwę spirulina zawdzięcza dużej zawartości chlorofilu, który ma bardzo korzystny wpływ na procesy krwiotwórcze i florę przewodu pokarmowego. Inny barwnik to fitocyjanina, która wpływa pobudzająco na szpik kostny, a to jest istotne przy procesach odnowy krwi. Trzeci istotny barwnik, który możemy tu znaleźć to beta-karoten, którego w Spirulinie jest ponad 10 razy więcej niż w marchwi! Do dnia dzisiejszego nie znaleziono żadnego ziarna, owocu, rośliny, czy środka spożywczego, który byłby bogatszy w naturalne substancje odżywcze.
Spirulina posiada zdolność odtruwania organizmu z metali ciężkich i innych toksyn, działa antybakteryjnie i antywirusowo, wzmacniania system immunologiczny organizmu, poprawia przemianę materii, stabilizuje naturalną florę przewodu pokarmowego, pobudza proces krwiotwórczy, odżywia i regeneruje wszystkie tkanki. Z medycznego punktu widzenia, mikro-algi spirulina nie są żadną formą lekarstwa.
Dietę ptaków można urozmaicić w podanie sproszkowanej spiruliny, która uzupełni dietę ptaków w bogate składniki a jej walory zostaną wykorzystane, działając wzmacniająco na organizm ptaka. Zakupimy w typowych sklepach zielarskich lub w specjalistycznych sklepach dla ptaków.
fot. A. Janik
Rumianek pospolity (lekarski)
Matricaria recutita
Jest źródłem cennych składników i jednym z niewielu ziół o szerokim spektrum działania.
Posiada działanie przeciwzapalne, rozkurczowe oraz odkażające. Stosowany przy stanach zapalnych przewodu pokarmowego, jamy ustnej, a także w stanach skurczowych jelit, w stanach zapalnych wątroby, pęcherzyka żółciowego, w przewlekłym zapaleniu nerek i pęcherza oraz zewnętrznie do przemywania owrzodzeń, odleżyn i innych dolegliwości.
Polecany także przy problemach z drogami moczowymi.
Można zastosować w diecie ptaków leczniczo jako napar, który podajemy do poideł, jak również jako dodatek żywieniowy w postaci suchych kwiatków podanych do pojemnika na pokarmy. Susz zakupimy w sklepie zielarskim lub aptece.
Napar: 1 łyżkę rumianku zalać 1 szklanką wrzątku, nakryć i odstawić na 10 minut pod przykryciem.
Pokrzywa zwyczajna
fot. A. Janik
Urtica dioica
Właściwości lecznicze posiada cała roślina, poczynając od korzeni, poprzez łodygi, liście aż po kwiaty.
W lecznictwie napary z pokrzywy stosuje się w niedokrwistości, zaburzeniach krzepliwości krwi, w łagodnych stanach zapalnych przewodu pokarmowego i dróg moczowych, skazie moczanowej, w profilaktyce cukrzycy, w chorobie reumatycznej, chorobach skórnych, leczeniu biegunek. Chlorofil wydobywany (ekstrahowany) z liści jest stosowany jako barwnik w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i kosmetycznym.
Pokrzywa jest cenną paszą dla drobiu. Polecana jest zwłaszcza dla kurcząt, młodych indyków oraz dla kur, u których zwiększa nieśność i działa korzystnie na upierzenie.
Dlatego warto wykorzystując ją jako dodatek i uzupełnienie diety w żywieniu ptaków egzotycznych. Susz zakupimy w sklepie zielarskim lub aptece.
fot. A. Janik
Dzika róża (łuski owoców)
Rosa canina
Dzika róża jest bogatym źródłem witaminy C, której zawiera kilkanaście razy więcej niż owoce czarnej porzeczki. Zawiera także prowitaminę A, witaminy B1, B2, E i K, flawonoidy, garbnik i kwasy organiczne, olejek eteryczny, sole mineralne, z których najwięcej żelaza.. Często występuje w sprzedaży z hibiskusem. W sklepie zielarskim zakupiłam łuski owoców dzikiej róży z hibiskusem, z czego sam hibiskus zawiera 10 % w opakowaniu. Tutaj należy więc wspomnieć, że kwiat hibiskusa posiada również właściwości lecznicze wzmacnia układ odpornościowy, działa kojąco, przeciwzapalnie, oraz jest cennym źródłem wapnia, witaminy C i soli mineralnych.
Swoje łupki dzikiej róży dla drobnej egzotyki rozdrabniam w młynku. Susz zakupimy w sklepie zielarskim lub aptece.
Jarząb pospolity (owoc)
fot. A. Janik
Sorbus aucuparia
Owoce jarzębiny ze względu na obecność garbników działają łagodnie zapierająco i przeciwzapalnie. Dzięki zawartości znacznych ilości witaminy C regulują niektóre procesy oksydoredukcyjne i uzupełnią braki tej witaminy w organizmie. Surowiec ten jest stosowany w osłabieni czynności nerek , również w przewlekłych i mało nasilonych zaburzeniach trawiennych takich jak nieżyty i biegunki. Owoce jarzębiny zawierają cukry, kwasy, sorbitol, pektyny, skrobię, błonnik, witaminy C i P, karetoidy (witaminę A), sole mineralne i dziesiątki innych związków chemicznych.
Są stosowane w dolegliwościach wątroby, nerek, kamicy nerkowej i żółciowej, jako leki moczopędne, wzmacniające, przeciwbólowe.
Spożywanie jednak świeżych owoców jarzębiny nie jest wskazane, bowiem surowy owoc posiada toksyczny kwas parasorbinowy, wywołujący nudności, wymioty, biegunki, a nawet powodujący uszkodzenie wewnętrzne narządów układu moczowego. Kwas ten ulega rozkładowi podczas procesu suszenia owoców, oraz przemrożeniu świerzych owoców jarzębiny. Susz zakupimy w sklepie zielarskim lub aptece.
fot. A. Janik
Wodorosty morskie
Wodorosty morskie podawane dla ptaków w celu uzupełnienia niedoborów jodu. Jod jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania tarczycy, jego brak może spowodować słabe pióra, problemy z oddychaniem i śpiewem. Sproszkowane wodorosty stanowią idealny dodatek dietetyczny potrzebny australijskim ptakom. Suszone i sproszkowane Algi zawierają 12 witamin, 60 minerałów, 21 aminokwasów i są bogate w jod. Dla ptaków wodorosty morskie kupujemy w sklepach specjalistycznych przeznaczonych dla ptaków, ponieważ większość Alg morskich np. morszczyn (Fucus) zawiera w sobie sól, która jest szkodliwa dla ptaków, i ta zakupiona w sklepie zielarskim nie jest oczyszczona z soli.
Jeżówka wąskolistna
Echinacea augustifolia
Zwana inaczej echinaceą.
Surowcem leczniczym są korzenie i ziela.
Głównymi substancjami czynnymi tych roślin są: pochodne kwasu kawowego, które hamują rozmnażanie się bakterii chorobotwórczych, echinakozyd pobudzający białe krwinki do usuwania z organizmu wirusów i bakterii a także kwercetyna, która poprawia witalność organizmu i wykazuje działanie podobne do wit. C.
Zakupimy w sklepie zielarskim.
